Empirisch onderzoek: Beeldende therapie bij volwassenen met autisme
Bij vier volwassen met een autismespectrumstoornis (ASS) werd het beeldende therapieprogramma ‘Zelf in Beeld’ (ZiB) geevalueerd voor wat betreft zelfgevoel, emotieregulatie, fl exibiliteit en sociaal gedrag. Er werd gebruikgemaakt van vragenlijsten, observaties en gesprekken met de cliënt en een naaste tijdens een voor- en nameting. Verschillen in scores op de voor- en nameting werden in kaart gebracht via de Reliable Change Index (RCI). De voorlopige conclusie is dat ZiB bij volwassenen met ASS ingezet kan worden. De kleine onderzoekspopulatie en de ernst van hun comorbiditeitsproblematiek noodzaakt echter tot nader onderzoek.
Door: Nelleke van Harten
Lees het artikel via deze pagina.
Essay: Het gesprek over gezondheid met mensen met een autismespectrumstoornis: Wat is daar voor nodig?
Mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van comorbide psychische en lichamelijke ziekten, met als gevolg een aanzienlijk verminderde kwaliteit van leven en een lagere levensverwachting. Belangrijke omgevingsfactoren die de gezondheid beïnvloeden zijn leefstijl en ervaren drempels in de toegang tot zorg. In dit essay wordt besproken wat er bekend is over wat drempelverlagend kan werken in de toegang tot gezondheid voor mensen met ASS. Aan de hand van een casusbeschrijving wordt een voorbeeld gegeven van de toepassing binnen een gespecialiseerde woonafdeling voor (jong)volwassenen met een complexe ASS.
Door: Sigrid Piening, Inge van Balkom, Nienke Verkuijl, Ester Bazuin & Ineke Koopmans
Lees het artikel via deze pagina.
Essay: Het verwerken van gezichten bij mensen met autisme
Gezichtsherkenning en daarbij behorende aspecten zijn in de regel zwak bij mensen met autisme. Dit lijkt samen te hangen met ondergeactiveerde hersengebieden betrokken bij gezichtsherkenning, zoals geregistreerd tijdens de uitvoering van gezichtsherkenningstaken. Toch zijn de bevindingen niet eenduidig te noemen en zijn de achterliggende theorieën niet in staat de beperkingen in gezichtsverwerking te verklaren. In dit kader wordt aandacht besteed aan het concept van het double empathy problem, dat aangeeft dat de communicatie tussen mensen met autisme wel effectief is maar minder optimaal verloopt tussen mensen met en zonder autisme.
Door: Natascha Rink
Lees het artikel via deze pagina.
Essay: Zusammenklang
Lang werd gedacht dat het puur toeval was dat Leo Kanner (1894-1981) en Hans Asperger (1906-1980) rond dezelfde tijd (1943/1944) in respectievelijk de Verenigde Staten en Oostenrijk voor het eerst over autisme schreven. Inmiddels is duidelijk dat er wel degelijk een directe link was tussen de twee pioniers: het echtpaar Anni Weiss (1897-1991) en Georg Frankl (1897-1975), twee joodse collega’s van Asperger die in de jaren dertig naar de VS vluchtten en daar door Kanne aan werk werden geholpen. Met name Frankl speelde tussen 1938 en 1943 een belangrijke rol in de totstandkoming van Kanners autismediagnose. Dit artikel beschrijft het leven en werk van Weiss en Frankl en weerlegt eerdere speculaties over de mogelijke banden tussen Asperger en Kanner.
Door: Niels Springveld
Lees het artikel via deze pagina.
Proefschrift: Dierondersteunde interventie voor volwassenen met autisme
Het doel van mijn promotieonderzoek (Wijker, 2022) was om na te gaan of Animal Assisted Therapy (AAT) een positief effect heeft op het zelfinzicht en sociale communicatieve vaardigheden van volwassenen met autisme met een gemiddelde tot hoge intelligentie, waardoor in het dagelijks leven mogelijk minder stress, angst en stemmingsproblemen ervaren worden. De uitkomsten van het onderzoek geven aan dat deelnemers significant minder stress, agorafobie en depressie ervaren na de AAT-interventie, en hun naasten een significante verbetering in sociale responsiviteit rapporteren, zoals sociaal bewustzijn en sociale communicatie. De interventie wordt als zeer uitvoerbaar en relevant beoordeeld door deelnemers en therapeuten en de positieve effecten zijn te generaliseren naar het dagelijkse leven van deelnemers. De AAT kan gezien worden als een veelbelovende therapie voor volwassenen met autisme zonder bijkomende verstandelijke beperking. We raden aan om vervolgonderzoek te doen naar de effectiviteit van AAT en deze therapievorm vaker in te zetten binnen de geestelijke gezondheidszorg waar volwassenen met autisme worden behandeld.
Door: Annelies Spek, Carolien Wijker, Marie-Jose Enders-Slegers & Ruslan Leontjevas